Ұйқы келтіретін дәрі (Соқпақбаев)
Мазмұндаманың тарауларға бөлінуі шартты.
Боранбайдың ұлына ұйқы келтіретін дәрі беруі
Боранбай жатар алдында қалтасынан шағын флаконды алып қарап отырды. Оның ішінде тары дәніндей түйір-түйір сарғыш дәрі бар еді. Әуесқой Ержан әкесінің қасына келіп, оның қолындағы флаконға қызығушылық танытты.
— Ұйқы келтіретін дәрі ғой балам. — Не? Ұйқы келтіреді? — Иә, ұйқы келтіретін дәрі. — Қайтып келтіреді? — Ұйықтар алдында осынын екі-үш түйірін жұтатын болса, адам қатып ұйықтап қалады.
Боранбай ұлына дәрінің адамды қалай ұйықтататынын түсіндірді. Ержан таңқалып, мұндай дәрінің бар екеніне қызықты. Әкесі дәрігердің соңғы күндері мазасыз ұйықтайтын болғаны үшін бергенін айтты.
Ержан әкесінен дәрінің бір түйірін сұрады. Боранбай алғашында баласына дәрінің қажеті жоқ екенін айтты, өйткені ол онсыз да төсекке басы тиер-тиместен қор ете қалатын. Бірақ ұлының өтінішін қайтармайтын көңілшек әке ақыры бір түйір дәріні берді.
Ержан әкесінен аса бір қымбат зат сыйлыққа алғандай қуанды. Рақмет айтты да, жүгіре шығып, әжесінің бөлмесіне барды. Әжесі екеуі осы бөлмеде ұйықтайды. — Әжетай, төсек салып бере қойыңызшы, мен кәзір мына дәріні жейін де қатып ұйықтап қалайын.
Ержанның дәрімен тәжірибе жасауы және ұйықтап қалуы
Дәріні аузына салмақшы болып тұрып, Ержанға жаңа ой келді. Ол алдымен мысығына дәріні жегізіп көргісі келді. Бірақ көп ойланып, әкесінен жалынып сұрап алған дәрісін мысыққа қимады. Ержан дәріні өзі жұтып, артынан су ішті.
Ержан тез-тез шешініп, төсекке жатты. Ол ұйқының қалай келетінін байқағысы келді. Бұл оның бұрыннан бері қызығатын құбылысы еді.
Асылы, Ержанның бұған дейін де ұйқы жөнінде қызық - қызық ойлары болатын. Әсіресе ол өзінің қалай ұйықтап кететінін бір байқап көруге ынтық - ақ еді. Осы қызық құбылысты білмекке құмартып, талай рет ол ұйықтамай аңдып та көрген.
Ержан ұйқының қалай келетінін енді дәрінің көмегімен байқамақшы болды. Оның ойынша, дәрі ұйқыны бұлттай қаптатып әкелуі керек еді.
Сол арманына Ержан енді жетпекші. Оның ойынша, кәзір ұйқы әдеттегі қалпымен білдірместен баяулап, өзі келмейді. Оны бұлттай қаптатып мына дәрі қуып әкеледі. Сол үшін де мұны ұйқы келтіретін дәрі деп атамай ма?
Ержан басын бүркеп, іргеге қарап жатты. Ол ұйқы келгенде көзін бақырайтып, ұйықтамай жатып алуды ойлады. Бірақ біраз уақыт өтсе де, ұйқы келмеді. Жамбасы тала бастаған соң, ол екінші жамбасына аунап түсті.
Осы кезде әжесі де келіп жатты. Ол Ержанның әлі ұйықтамай жатқанын көріп таңқалды. Әдетте бала төсекке жатысымен қор ете қалатын еді. Ержан дәрінің ұйқысын келтіре алмай жатқанын айтты.
— Өй, саған не болған бүгін? Неге ұйықтамайсың? — деп жазғыра бастады әжесі. Әншейінде басы төсекке тиісімен қор ете қалатын немересінің мына беймаза күйі оған жұмбақ еді. — Әлгі дәрі ұйқымды келтіре алмай жатыр.
Әжесі дәріге сенбей, Ержанға өзі ұйықтауын бұйырды. Ақыры бала ұйықтап қалды.
— Ой дәрің түссін... Тарт тізеңді қадамай. Дәрі ұйқыңды келтірмесе, өзің ұйықта. ...Ертесінде таңертең ояна салысымен Ержанның есіне түндегі ұйқы келтіретін дәрі түсті. Қап, қалай ұйықтап кеткенімді тағы байқамай қалғанымды қарашы!
Ертеңіне таңертең оянған Ержан өкінішке батты. Ол тағы да ұйқының қалай келетінін байқай алмай қалған еді. Бала келесі жолы әкесінен тағы бір дәрі сұрап алып, таң атқанша көзін бақырайтып, ұйқыны аңдып жатуды ойлады.
Бәлем, кешке жәкемнен тағы біреуін сұрап алып, таң атқанша көзімді бақырайтып, аңдып жатпасам ба? — деп өкінді ол.
Осылайша, Ержанның ұйқы келтіретін дәрімен жасаған тәжірибесі сәтсіз аяқталды. Бірақ ол өз арманынан - ұйқының қалай келетінін байқау арманынан бас тартпады.